Tijdens een archeologische missie in Luxor, Egypte, hebben Franse onderzoekers een tweemaal begraven sarcofaag uit de Middenrijk-periode, ongeveer tussen de 21e en 18e eeuw v.Chr., opgegraven.
Deze vondst, die bijna aan het einde van een twee maanden durende opgravingscampagne werd gedaan, maakt deel uit van een onderzoek naar de begrafenisrituelen en herbegrafenisgebruiken in het oude Egypte.
Wanneer werd deze merkwaardige, tweemaal begraven sarcofaag in Luxor gevonden?
De vondst van deze tweemaal begraven sarcofaag vond plaats op 16 december 2024, tijdens de laatste dag van een archeologische campagne onder leiding van Frédéric Colin, directeur van het Instituut voor Egyptologie van de Universiteit van Straatsburg.
Deze deskundige wees erop dat de ontdekking nieuwe informatie oplevert over het beheer van graven en mummies door de oude Egyptenaren wanneer menselijke activiteiten of stedenbouwkundige veranderingen bestaande begraafplaatsen in de weg stonden.
De archeologische werkzaamheden omvatten het onderzoek van gelaagde aardlagen die zich in de loop van meer dan drie millennia hadden opgehoopt en een diepte van acht meter bereikten.
Dit gedetailleerde onderzoek heeft tot doel vast te stellen of de sarcofagen die in het gebied zijn gevonden, afkomstig zijn uit individuele graven of uit een groter systeem van herbegrafenissen.
Waarom werd deze sarcofaag twee keer begraven?
Het fenomeen van het herbegraven van sarcofagen, zoals de recent gevonden sarcofaag, biedt relevante informatie over de interactie van oude gemeenschappen met hun voorouders.
Volgens Colin zouden deze vondsten erop kunnen wijzen dat de Egyptenaren niet alleen graven beschermden tijdens ingrijpende veranderingen in het landschap, maar ook zorgvuldig geplande strategieën toepasten om de gemummificeerde lichamen en hun grafvoorwerpen te conserveren.
Deze tweemaal begraven sarcofaag, die werd beschermd door een op maat gemaakte houten kist, verkeert in een uitzonderlijk goede staat.
Wat gaat er met deze sarcofaag gebeuren?
Hoewel de onderzoekers slechts een deel van de plek waar de begraven sarcofaag zich bevond hebben opgegraven, zal het team zijn werk voortzetten tijdens een nieuwe campagne die gepland staat voor oktober 2025.
Het doel is om de opgraving te voltooien, de overblijfselen te analyseren en een 3D-reconstructie te maken van de oorspronkelijke omstandigheden van de begrafenis.
Op deze manier kunnen de onderzoekers met behulp van 3D-modelleringstechnologie en in samenwerking met archeo-antropologen het onderzoeksproces nauwkeurig documenteren. Deze aanpak zorgt ervoor dat elke vondst nauwkeurig wordt geregistreerd en relevante informatie oplevert voor toekomstig onderzoek.
Waarvoor dienden sarcofagen in het oude Egypte?
In het oude Egypte had een sarcofaag zowel een praktische als een symbolische functie. Hij diende als een kist die het gemummificeerde lichaam beschermde en tegelijkertijd deel uitmaakte van de rituelen die verband hielden met het eeuwige leven.
Sarcofagen werden meestal vervaardigd uit materialen zoals steen, veelkleurig hout of zelfs edele metalen, afhankelijk van de sociale status van de overledene.
In dit geval behoort de recent gevonden sarcofaag tot de periode van het Middenrijk, een tijdperk dat gekenmerkt werd door vooruitgang op het gebied van grafarchitectuur en sociale organisatie. In deze periode werd het gebruik van sarcofagen in ondergrondse graven of hypogeën een vast onderdeel van het complexe mummificatieproces
- De sarcofaag van Toetanchamon, gevonden in de Vallei der Koningen in 1922, is een van de bekendste voorbeelden. Deze antropomorfe kist, gemaakt van kwartsiet, bevatte een reeks van drie doodskisten en de beroemde gouden dodenmasker.
- De sarcofagen uit de Middenrijk-periode zijn weliswaar minder bekend, maar vertonen ook verfijnde elementen zoals polychromie en antropomorfe gravures, die getuigen van een grote toewijding aan de begrafenisrituelen.
De ontdekking in Luxor voegt zich dus bij een groeiend aantal bewijzen die aantonen hoe de Egyptenaren graven aanpasten en hun begraafplaatsen herinrichtten als reactie op sociaal-culturele of ecologische veranderingen, zonder daarbij het belang van het behoud van de essentiële elementen van hun begrafenisrituelen uit het oog te verliezen.
